کپی کاری نقشه های فرش ایرانی توسط هندی‌ها

به گزارش پایگاه خبری گشت و گذار نیوز: به مناسبت روز ملی فرش و روز جهانی صنایع دستی، به سراغ یکی از اعضای هیأت رئیسه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش دستباف ایران، رفتیم تا گفت و گویی دوستانه با وی داشته باشیم.
گشت و گذار نیوز شما را به خواندن چکیده ای از نشست با حامد چمن رخ، دبیر کانون ملی فرش دعوت می کند.

یکی از معضلات بافندگان ما در کشور کپی کردن نقشه های فرش ایرانی توسط هند و پاکستان است. این موضوع باعث ضربه زدن به صنعت فرش ایران می شود. راهکارهای حضرتعالی برای در انحصار گرفتن طرح های فرش ایرانی چیست؟

انحصاری کردن طرح فرش ایران، در توان بخش خصوصی نیست و دولت باید به فکر تدبیر باشد. برای حفاظت از نقشه های فرش، باید طرح ها ثبت بین‌المللی شود. متأسفانه دولت در زمینه ثبت نقشه ساختارهای لازم را ایجاد نکرده است. طبیعتاً نمیشه از تولید کننده توقع داشت برای ثبت یک طرح، هزینه زیادی را متحمل شود. دولت می تواند با ایجاد ساختارهایی در داخل کشور، این رویه را آسان تر کند. به جای اینکه ثبت طرح در وایپو (WIPO) سوییس انجام شود، در داخل کشور به نمایندگی مراجعه کنند و به جای پرداخت دلاری، هزینه ها به صورت ریالی پرداخت شود. به طور مثال طرح گبه توسط دولت ثبت جهانی شد ولی با این وجود این طرح توسط هندی ها در آلمان عرضه می شود. با وجود پیگیری های فراوان پدر گپه ی جهان آقای ذوالانواری و عدم حمایت های دولت، استفاده بهینه ای از ثبت جهانی انجام نشده است.

صادرات فرش دستباف در سال گذشته چه میزان بوده است؟

بر طبق آمار، در سال گذشته میزان صادرات زیر 50 میلیون دلار بوده است، اما در گذشته ی نه چندان دور، میزان صادرات تا 2 میلیارد و 100 میلیون دلار بوده است.

موانع صادراتی از دیدگاه شما کدام است؟

فرش ایران تاکنون چندین مرتبه توسط آمریکا تحریم شده است. میلیون ها نفر، در این صنعت مشغول به فعالیت هستند. تمام هزینه های اشتغال، صادرات و بازاریابی برعهده بخش خصوصی است و دولت هیچ گونه حمایتی از صنعت فرش دستباف نمی کند. به طور مثال فرآیند تولید فرش، یک پروسه چند ساله است؛ یعنی از زمانی که قرار است فرش خلق شود تا زمان فروش، چند سال زمان می برد. طرح هر فرش (رنگ و سایز) منحصر به فرد است. برای عرضه در بازار هدف باید هر فرش را منتقل کرد تا مشتری مورد نظر آن را بپسندد و فرش فروش برود. این پروسه مستلزم زمان است. یکی از مشکلات عمده ما در زمینه صادرات تعهد برگشت ارز است.

چه راهکارهایی برای افزایش صادرات در سال جاری دارید؟

بحث سیاست گذاری های کلان بر عهده مرکز ملی فرش ایران است. در گذشته مدیر مرکز ملی فرش ایران، معاون وزیر بود درحالی که دوره ی جدید، معاون معاون وزیر، در این سمت هستند. به نظر شخصی من، به عنوان یک تولیدکننده، با توجه به موانع صادرات میل به افزایش صادرات نیست و بیشتر تمایل به کاهش صادرات را دارم. طی چندین مکاتبه با مرکز ملی فرش ایران، بحث اصلاح آیین نامه گمرکی ورود فرش به کشور، را مطرح کردیم. امید است با حمایت های دولت و اصلاح آیین نامه گمرکی، گشایشی در فرش دستباف رخ دهد.

در حوزه ی صادرات فرش، ایران رتبه ی چندم در دنیاست؟ چه راهکارهایی برای ارتقاء رتبه در نظر دارید؟

آمار صادراتی در همه جای دنیا براساس سال میلادی است، اما آمار در ایران با چند ماه تأخیر منتشر می شود. طی آخرین آمار منتشر شده ایران رتبه ی 4 از بین 5 کشور دنیا را داراست. کشورهای هند، پاکستان، ترکیه، ایران و افغانستان رتبه های اول تا پنجم صادرات در دنیا را داراست.
به نظرم ارتقاء جایگاه، با شرایط فعلی امکان پذیر نیست. باید زیرساخت ها اصلاح شود. متأسفانه در شرایط موجود هم بازار هدف و هم سلیقه مشتریان را از دست داده ایم. برای ایجاد مجدد بازار، نیاز به بازاریابی و شناسایی بازار هدف است. در خوشبینانه ترین حالت ممکن این فرآیند، حداقل 5 سال زمان می برد.