انتظارات اقتصادی استان سمنان از رئیسی/ زنجیره تولید تکمیل شود
سمنان- آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور آتی ایران اسلامی خواهد بود کسی که رای کم نظیری را از مردم استان سمنان گرفت اما این مردم از وی انتظاراتی هم دارند که مهمترین آنها تولید، اشتغال و معیشت است. گشت و گذار، گروه استان‌ها – محمد حسین عابدی: پس از انتخابات ۲۸ خرداد و بیرون آمدن نام […]
سمنان- آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور آتی ایران اسلامی خواهد بود کسی که رای کم نظیری را از مردم استان سمنان گرفت اما این مردم از وی انتظاراتی هم دارند که مهمترین آنها تولید، اشتغال و معیشت است.
گشت و گذار، گروه استان‌ها – محمد حسین عابدی: پس از انتخابات ۲۸ خرداد و بیرون آمدن نام حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی از صندوق‌های رأی استان سمنان و کشور، یکی از موضوعاتی که در بین مردم استان مطرح می‌شود این است که رئیس دولت سیزدهم در بدو ورود بر مستند اجرایی کشور، درباره استان سمنان باید چه اقداماتی را صورت دهد.
برخی اقدامات در استان سمنان هستند که در دوره ریاست جمهوری روحانی و تصدی منصوبان وی در استانداری سمنان مغفول مانده و علی رغم اینکه ده‌ها بار هم از سوی رسانه‌ها مطرح شده، همچنان بی توجهی بزرگی نسبت به آن وجود دارد.
ظرفیت‌های مغفول
تکمیل زنجیره تولید، بازار الکترونیک روستایی، توجه به صنایع دستی، کاهش اتکا به بانک‌ها و تسهیلات بانکی که جز بدهکار کردن تولیدگران هیچ عایدی ندارد، تاکید بر مشاغل روستایی و گردشگری، تسهیل سرمایه گذاری در سراسر استان سمنان به یک اندازه، دوری از توسعه غیر متوازن، شفافیت اقتصادی در بخش‌های مختلف بودجه، آمار اشتغال‌زایی، آمار بیکاری و سرمایه گذاری و… همگی در زمره مسائلی هستند که با بی توجهی نسبت به دولت یازدهم و دوازدهم در سطح استان روبرو و همگی از مطالبات مردم استان سمنان از دولت جدید هستند.
اقتصاد استان سمنان دارای مشکلات متعددی است که یکی از مهمترین آنها توسعه کاریکاتوری است یعنی غرب استان ۷۵ درصد کل صنعت را در دو شهرستان گرد هم آورده و پول و سرمایه فقط در این دو شهرستان است و دیگر شهرستان‌ها نه صنعت قوی دارند و نه کشاورزی در این سال‌های خشک می‌تواند برای مردم دیگر نقاط استان اشتغال و ثروت تولید کند. در حالی که گردشگری، معدن و فرآوری کشاورزی در زمره مزیت‌های مغفول استان است.
نهایت کاری که مسئولان استانداری سمنان درباره توسعه اقتصادی یکپارچه استان انجام داده‌اند تسهیلات بانکی برای توسعه مشاغل خانگی و روستایی، گردشگری و… بوده که نتیجه نداده است. برای مثال تعریف مزیت‌های گردشگری در شرق استان صرفاً به اعطای مجوزهای فله‌ای بوم گردی متمرکز بوده حال آنکه نه گردشگری شرق استان برند سازی شده و نه در کشور توانسته‌ایم آن را با داشتن دامغان، شاهرود و میامی و حتی شهمیرزاد و مهدی شهر و سرخه، معرفی کنیم در نتیجه اقتصاد استان در سال‌های پیش رو، نیاز به یک شخم زنی اساسی و کاشت مجدد و دوباره دارد.
فقط برنامه‌ریزی و مزیت شناسی
کارشناس اقتصادی در گفتگو با گشت و گذار، با اشاره به اینکه مشکل اساسی اقتصاد استان فقدان برنامه‌ریزی مبتنی بر مزیت‌ها و آمایش سرزمینی است، گفت: خط کشی فرضی دو بخش استان سمنان را به کشاورزی و صنعتی تقسیم کرده و ۵۰ سال است که روند تغییری نیافته است حال آنکه مزیت‌های جدید اقتصادی در استان ایجاد و حتی بسیاری مزیت‌های سابق امروز، نابود شده‌اند مانند کشت خشخاش در شرق کشور در زمان پیش از انقلاب اسلامی.
علیرضا صالحیان با بیان اینکه امروز مزیت‌های جدیدی مانند بوم گردی و اکو توریسم در استان سمنان پدید آمده اما چون برنامه‌ریزی ما مبتنی بر همان خط کشی ۵۰ سال پیش است، نمی‌توانیم برای آن برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم، تاکید کرد: امروز معادن فلزی در شرق و معادن غیر فلزی در غرب استان است سوال اصلی اینجا است که چرا خط کشی‌های صنعتی و کشاورزی که شرق را از غرب جدا می‌کند، در زمینه معادن صورت نمی‌گیرد؟! یا مثلاً گردشگری و منابع طبیعی مزیت شرق استان است، چرا عمده اقدامات این حوزه در شرق نیست؟
وی با بیان اینکه مشکل استان تجمیع همه چیز بدون آمایش درست سرزمینی در مرکز استان و گرمسار است، تاکید کرد: مسئولان استان حتی آمار اشتغال و بیکاری را به تفکیک شرق و غرب استان و شهرستان‌ها اعلام نمی‌کنند تا مشخص شود در دیگر نقاط استان چه اقداماتی صورت گرفته است این ابهامی است که رسانه‌ها بارها به آن اشاره کرده‌اند اما متأسفانه نگاه درستی به پاسخگویی این زمینه در مرکز استان نیست.
سرمایه گذاری و برنامه‌ریزی بر حسب مزیت و آمایش
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه معضل بزرگ استان عدم بومی بودن برنامه ریزان استانداری است که مزیت‌های استان سمنان را بشناسند، بیان داشت: ۲۰ درصد کل کرومیت ایران در فرومد میامی است اما سوالی که بارها مطرح کرده‌ایم این است که آیا این مزیت ویژه توانسته فقط یک روستای فرومد با ۴۰۰ نفر سکنه را توسعه دهد! چه برسد به شهرستان میامی یا شرق استان سمنان؛ در نتیجه باید گفت برنامه‌ریزی مبتنی بر آمایش و سرمایه گذاری بر حسب مزیت‌ها، مهمترین اقدامی است که باید دولت جدید در استان سمنان انجام دهد.
صالحیان با بیان اینکه اگر مسئولان معتقد هستند که استان سمنان به یک اندازه توسعه یافته کافی است آمار سرمایه گذاری تولیدی و صنعتی، حتی معدنی و کشاورزی و گلخانه‌ها و دامداری و شهرک‌های صنعتی و… را به صورت ریز به ریز و شهرستانی، یک بار برای همیشه منتشر کنند، ابراز داشت: در تمام این سال‌ها این تقاضا صورت گرفته اما هرگز به آن عمل نشده لذا این شائبه که اراده‌ای برای توسعه شرق استان و حتی مهدی شهر و سرخه وجود ندارد، تقویت می‌شود.
وی با بیان اینکه آمایش سرزمینی می‌تواند مزیت‌های هر منطقه استان را به خوبی احصا و نمایان کند، تاکید کرد: دامغان مزیت پسته و فندق و حتی فرآوری پسته و معادن و سنگ‌های فلزی در کنار گردشگری است در میامی معادن فلزی مانند کرومیت و مس و بوکسیت را داریم، در شاهرود پتاس، گردشگری، فرآوری کشاورزی و… وجود دارند و در مهدی شهر لبنیات، عشایر، گردشگری و تولیدات روستایی اما چقدر از آنها برای اشتغال‌زایی و سرمایه گذاری استفاده شده است؟ سوال اساسی این است که در پنج سال اخیر چند سرمایه گذاری از درون و خارج از استان برای این مزیت‌ها جذب شده و چند سرمایه گذار برای صنعت در غرب استان سمنان دعوت شده است؟
تکمیل زنجیره تولید اولویت دولت جدید
دیگر صاحب نظر مسائل استان سمنان درباره اولویت‌های دولت جدید به گشت و گذار، گفت: یکی از مواردی که دولت جدید باید به آن توجه داشته و فوراً درباره آن اقدام عاجل صورت دهد، کمک به تکمیل زنجیره تولید در سطح استان سمنان است روزگاری روستاها تولید کننده اصلی استان و شهرها مصرف کننده اصلی بودند اما امروز به دلیل خشکسالی، بیکاری و مهاجرت و… روستاها خالی از سکنه و تولید شده و در نتیجه حتی نیازهایشان را هم از شهرها تأمین می‌کنند چه برسد به تولید؛ در نتیجه می‌بایست به روستاها توجه داشت.
محمد تقی ناصری با بیان اینکه اقتصاد روستایی امروز نیازمند کمک است تا از بحران بیرون بیاید، ابراز داشت: ما اگر همین امروز تمام روستاهای استان را مملو از تولید هم کنیم، نتیجه‌ای نخواهیم گرفت زیرا زیرساخت‌ها و از هم مهم‌تر ساختارها آسیب دیده‌اند، در نتیجه دولت جدید باید بتواند در ابتدای امر، ساختار تولید محور روستا را دوباره بازگرداند، تاکید داشت: به واسطه عدم تعریف بازار روستایی و همچنین زنجیره تولید ما نمی‌توانیم به این راحتی شاهد موفقیت روستاها در زمینه تولید باشیم.
وی با بیان اینکه تکمیل زنجیره تولید یعنی ما بتوانیم مزیت تولیدی روستا را احصا کنیم مثلاً مهدی شهر و سنگسر به واسطه تولید لبنیات و گوشت می‌تواند مزیت‌های خوبی را ایجاد کند، سپس باید به فکر تعریف زنجیره از تأمین کننده نهاده دامی، تا ظرف‌های پلاستیکی لبنیات، تا بسته بندی، دوشیدن، ساخت پنیر و کشک، استاندارد، سیب سلامت، توزیع، حمل و نقل، فروشگاه،، انتقال به تهران، برند سازی با استفاده از اقتصاد دیجیتال و بازار الکترونیک روستایی و.. بود وگرنه موفق نخواهیم شد.
باید روستاها را به حرکت واداشت
این کارشناس تولیدات روستایی که در زمینه گیاهان دارویی نیز فعالیتی دارد، می‌گوید: وقتی ما قدرت تولید و نیروی انسانی مولد را به دلیل خشکسالی و همچنین بی توجهی به تولیدات روستایی از دست داده‌ایم، در نتیجه زنجیره تولید از مدت‌ها پیش از کار افتاده است، تاکید کرد: تولید مانند زنجیره است که اگر دانه‌های آن نباشد، نمی‌توان آن را به حرکت واداشت در نتیجه مهمترین کاری که باید صورت دهیم، ایجاد تحرک در بازار روستایی است.
ناصری با بیان اینکه ما اول می‌خواهیم جمعیت را به روستاها بازگردانیم سپس به فکر تولید و بازار باشیم، گفت: یک موردی که امروز دیده می‌شود بوروکراسی و مسائلی مانند سیب سلامت است که تولیدکننده را آصی می‌کند و دیگر رغبتی برای تولید نمی‌ماند در حالی که روستاها همین‌گونه هم نمی‌توانند زنجیره تولید شأن را کامل کند، چه برسد به مشکلات بوروکراتیک و سنگ اندازی؛ لذا باید از دولت جدید خواست اقدامی عاجل در زمینه روستاها انجام دهد وگرنه شاید نتوانیم دیگر ظرفیت‌ها و مزیت‌های اقتصادی روستاهای استان را به حرکت در بیاوریم.
وی افزود: استان سمنان دو فرودگاه با مرز هوایی دارد از سوی دیگر لبنیات، گیاهان دارویی، واحدهای گلخانه، تولیدات روستایی، صنایع دستی، گردشگری، اکوتون های فراوان، سوغات، تولیدات صنعتی و صدها مزیت تولیدی دیگر در استان وجود دارد اما تمام صادرات استان از مرز هوایی یک محموله شش هزار تنی انگور به از شاهرود بوده که آن هم معلوم نشد که چرا تداوم نیافت. این نشان می‌دهد که ما هنوز خیلی کار داریم که بتوانیم اقتصاد استان را مولد کنیم.
بانک‌ها دست از سر تولید بردارند
یکی از موضوعات دیگری که این روزها بسیار به آن توجه شده بانک‌ها و تسهیلات بی رویه‌ای است که دولت روحانی در استان داده در نتیجه بیکاران استان به بیکاران بدهکار و تولید کنندگان مشکل دار استان به تولید کنندگان مشکل دار بدهکار بدل شده‌اند. در این باره یک بازنشسته بانک و مطلع در زمینه مسائل تولیدی استان، به گشت و گذار، می‌گوید: مسئولان استان سمنان بیش از دو هزار واحد تولیدی را به بانک‌ها بدهکار کرده‌اند اما کسی نمی‌گوید که چند درصد از همین واحدها توانسته‌اند امروز تولیدات خود را داشته و اقساط بانک را هم بدون مشکل برگردانند.
مرتضی عرب با بیان اینکه بانک‌ها وام را برای مشارکت در تولید می‌دهند اما فقط در سود آن سهیم هستند و اگر واحد ضرر کند، نه تنها او را تنها گذاشته بلکه حتی واحد تولیدی‌اش را هم از تولید خارج و تملک می‌کنند، ابراز کرد: کجای دنیا نام این موضوع شراکت است که شما باید همه زندگی‌تان را راحت در اختیار بانک‌ها بگذارید تا مثلاً ۷۰ درصد سرمایه مورد نیاز کارخانه‌تان را به شما بدهد اما از شما دوبرابر آن را پس بگیرد.
وی با اشاره به سفر معاون قوه قضائیه در ماه گذشته به استان سمنان، تاکید کرد: این مقام مسئول در بازدید از یک واحد تولیدی اعلام کرد که بانک‌ها تردستی می‌کنند و به واقع تعبیر درستی هم است زیرا بانک‌ها به شما ۱۰۰ واحد وام می‌دهند اما ۱۰۰ واحد سفته و چک، ۱۰۰ واحد ضامن کارمندی و ۱۰۰ واحد زمین و سند به عنوان ضمانت می‌گیرند تا ۷۰ درصد از سرمایه مورد نیاز شما را تأمین و شما با ۳۰ واحد سهم خودتان یک کارخانه راه بیندازید یعنی به عبارت دیگر شما هنوز کارخانه را راه نینداخته، سه برابر آنچه دارید را در اختیار بانک گذاشته‌اید و عجیب اینکه در نهایت بانک تا از شما ۱۵۰۰ حتی ۲۰۰ واحد پول پس نگیرد ول کن نیست! و این در حالی است که ضرر شما اصلاً برای بانک اهمیتی ندارد.
دست بانک در جیب تولید
این کارشناس بانک بیان کرد: شما اگر اقساط خود را ندهید در واقع ۱۰۰ واحد یک کارمند را به بانک بدهکار کرده این ۱۰۰ واحد (بجز سود) خودتان به بانک بدهکار هستید و ۱۰۰ واحد هم زمین و کارخانه‌تان را از دست داده‌اید به عبارت دیگر شما با گرفتن ۱۰۰ واحد تسهیلات از بانک ۳۰۰ واحد پول از دست داده‌اید و این تازه بدون سود بانک است و اگر فرض کنیم ۱۸ درصد هم سود بانکی بر روی وام شما باشد در ظرف سه سال شما باید ۵۰ واحد هم سود بانک بدهید پس شما برای ۱۰۰ واحد وام در واقع ۴۵۰ واحد پول از دست داده‌اید و این نظام بانکداری و تسهیلات کشورمان و استان سمنان است.
عرب افزود: عاجزانه التماس می‌کنیم که دولت دست بانک‌ها را از بنگاه داری و جیب تولید بیرون بیاورد و اصلاً تولید با وام در دولت سیزدهم ممنوع شود تا بتوانیم فرهنگ سرمایه گذاری و شراکت را راه بیندازیم. امروز استانداری سمنان اعلام کند که چند واحدی که وام دریافت کرده‌اند امروز بدبخت نشده و از شرایط کنونی شأن راضی هستند؟ داروسازی شاهرود، ذوب آهن، زغال شویی، کارخانه فرآوری دامغان و ده‌ها کارخانه دیگر در چنگال بانک‌ها قرار دارند و زندگی شأن سیاه شده است سوال اصلی این است که با این شرایط اصلاً می‌توان سرمایه گذار به استان دعوت کرد؟ با این کارنامه سیاه کسی هم رغبت به سرمایه گذاری در استان دارد؟
در نهایت باید گفت مطالبات مردم استان سمنان از دولت جدید بسیار است و ما سعی کردیم به سه مورد از اساسی‌ترین حوزه‌های برنامه‌ریزی اشاره کنیم و قطعاً در گزارش‌های بعدی به موارد دیگری مانند بورس، اشتغال‌زایی، صنعت، معدن و گردشگری و.. خواهیم پرداخت زیرا هر کدام شأن با توجه به مدیریت ضعیف استانداری سمنان و دولت دوازدهم برای خود یک کتاب، حرف خواهند داشت.
ارسال دیدگاه