کاروانسرای چنارراهدار درسراشیبی نابودی

گشت و گذار نیوز: کاروانسرای چنارراهدار مربوط به عصر صفوی به‌دلیل ویژگی‌های متعددی که دارد، می‌تواند به‌عنوان یکی از نمونه‌های شاخص کاروانسراهای ایران قلمداد شود، اما کم‌توجهی به امر حفاظت آن را با خطر مواجه کرده است.

این کاروانسرا در طول نزدیک به پنج قرنی که فعال بوده، به‌عنوان یکی از کاروانسراهای برجسته در یکی از مهم‌ترین محورهای ارتباطی جنوب کشور قرار داشته و پذیرای کاروان‌ها، سیاحان و افرادی بوده که فاصلۀ شیراز تا کازرون را طی می‌کرده‌اند.

محسن عباسپور-فعال و کارشناسان میراث فرهنگی- در این ارتباط گفت:

در واقع می‌توان مدعی بود که این کاروانسرا یکی از مبادی اصلی ورود کاروان‌هایی بوده که از بخشی از سواحل جنوبی کشور به شیراز می‌آمده‌اند. در برخی سفرنامه‌ها، از این کاروانسرا اسم برده شده و تصاویری قدیمی از آن را نیز در اختیار داریم.

وی گفت:

طی روزهای گذشته که برای انجام پژوهش خود مجددا به این کاروانسرا رفتم، متوجه شدم بخشی از در چوبی و قدیمی آن تخریب شده است.

عباسپور با تایید اینکه این کاروانسرا با چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند، گفت:

تعرض به حریم این اثر ثبت شده، فرسایش برخی قسمت‌ها، ریزش برخی سقف‌ها و ناپایداری برخی دیگر از سقف‌ها و دیواره‌ها و فرسایش شدید برخی از عناصر تزیینی آن از جمله چالش‌هایی است که این کاروانسرای تاریخی را تهدید می‌کند.

این فعال میراث فرهنگی با یادآوری اینکه کاروانسرای چنارراهدار در گام نخست نیاز فوری و اضطراری به استحکام‌بخشی و مرمت دارد، گفت:

ویژگی‌های برجستۀ این بنا و موقعیت قرارگیری آن در محدودۀ شهر شیراز به‌گونه‌ای است که پس از انجام عملیات مرمت، می‌تواند به‌عنوان یک بنای برجسته در نوع خود، هم محلی برای مراجعۀ پژوهشگران باشد و هم به‌عنوان یکی از بناهای تاریخی شاخص شهر شیراز به زنجیرۀ گردشگری کشور اضافه شود.

او ادامه داد:

علاوه بر آن، پل تاریخی که در فاصلۀ چند متری این کاروانسرا نیز قرار دارد با شرایط بسیار ناپایداری مواجه است و نیاز به انجام عملیات استحکام‌بخشی و مرمت دارد.

این پل، یکی از پل‌های تاریخی است که به‌عنوان یکی از مبادی اصلی ورود به شهر شیراز در طول قرن‌های متمادی، مورد استفاده بوده و اکنون دچار فرسایش جدی شده است.

طی سال‌های اخیر شهرداری شیراز کار احداث پروژه‌ای تفریحی و گردشگری را در نزدیکی این کاروانسرا و با عنوان «چنارراهدار» که برگرفته از نام همین کاروانسرا و منطقه بوده آغاز کرده است.

اجرای این پروژه و فاصلۀ بسیار نزدیک آن با کاروانسرای مذکور فرصت مناسبی را پیش آورده تا شهرداری شیراز یا اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا هر نهاد متولی دیگری بتوانند با مرمت اصولی آن، هم این کاروانسرای ارزشمند را از تخریب بیشتر نجات داده و هم فرصت بازدید از آن را در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار دهند.

کاروانسرای چنارراهدار به‌صورت چهار ایوانی و با مصالح سنگ و گچ ساخته شده است. این بنا دارای شش برج مراقبتی و فضاهای مختلفی در داخل است که از جمله می‌توان به سالن‌های ستون‌دار آن اشاره کرد.
منبع: ایسنا