قدیمی‌ترین آثار هنری جهان/ بخش اول

شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که بر خلاف تصور‌های پیشین، ساخت آثار نمادین هنری تنها مخصوص گونۀ امروزی انسان نبوده است بلکه برخی از گونه‌های منقرض شدۀ انسانی نیز آثار مخصوص خودشان را تولید کرده بودند.

به گزارش گشت و گذارنیوز، اینکه مفهوم هنر چیست و چطور می‌توان آن را توصیف کرد، همواره مورد بحث و مناقشه بوده است و این مسئله درباره هنر ماقبل تاریخ نیز صادق است. با این حال در ادامه نگاهی داریم به برخی مدعیان عنوان قدیمی‌ترین آثار هنری تاریخ جهان که بسیاری از آن‌ها توسط انسان‌هایی که از نظر آناتومی، انسان مدرن شناخته می‌شوند، خلق شده‌اند. این آثار اکنون به عنوان میراث فرهنگی و تاریخی شناخته می‌شوند و پیشینه و جایگاه تاریخی آنها، وجهی غالب‌تر از ارزش‌های هنری است.

غارنگاره‌های میان‌سنگی

وقتی صحبت از هنر ماقبل‌تاریخ به میان می‌آید، بیشتر مردم به غارنگاره‌ها مانند نقاشی‌های موجود در غار «شووه» در نزدیکی منطقه «آوینیون» واقع در فرانسه یا غارهای «لاسکو» در نزدیکی «بوردو» فکر می‌کنند، اما این‌ها نمونه‌های نسبتاً جدید و پیچیده‌ای از هنر ماقبل تاریخ هستند. به عنوان مثال، بیشتر نقاشی‌های غار «شووه» توسط انسان‌های مدرن اولیه بین ۲۸۰۰۰ تا ۳۷۰۰۰ سال پیش خلق شده‌اند، این در حالی است که گمان می‌رود نقاشی‌های غار «لاسکو» حدود ۱۷۰۰۰ سال پیش خلق شده باشند.

استخوان‌های حکاکی‌شده میان‌سنگی

اروپا به خاطر هنر ماقبل‌تاریخ خود مشهور است و برای مدتی، باستان‌شناسان فکر می‌کردند که ممکن است هنر نمایشی از آنجا سرچشمه گرفته باشد. مجسمه‌های ساخته‌شده از استخوان‌های حیوانات، که تراشیدن آنها آسان‌تر از سنگ و عمر آنها طولانی‌تر از چوب است، در فرانسه، اسپانیا و آلمان کشف شده‌اند. عکس بالا تصویری از مجسمه‌ای است که در فرانسه کشف شده است و قدمت آن به حدود ۲۵۰۰۰ سال پیش می‌رسد.

مجسمه‌های «ونوس»

کلمه «ونوس»، الهه یونانی عشق برای بیش از ۲۰۰ مجسمه زنانه ماقبل تاریخ استفاده می‌شود که بیشتر آنها با حکاکی سنگ نرم و استخوان ساخته شده‌اند و در نقاط مختلف اروپا کشف شده‌اند. بیشتر این مجسمه‌ها به دوره موسوم به «Gravettian» تعلق دارند که همزمان با سکونت انسان‌های خردمند در فاصله ۲۶۰۰۰ تا ۲۱۰۰۰ سال قبل در اروپاست. با این حال ممکن است قدمت قدیمی‌ترین این مجسمه‌ها که در آلمان کشف شده است، به بیش از ۳۵۰۰۰ سال برسد. یکی از مشهورترین این مجسمه‌ها که «ونوس ویلندورف» ‌نام دارد، با تراشیدن سنگ حدود ۳۰ هزار سال پیش خلق شده است.

خوک اندونزی

گمان می‌رود تصویری از یک خوک که روی صخره‌ای در جزیره «سولاوسی» واقع در اندونزی نقش بسته است به حوالی ۴۵هزار و ۵۰۰ سال قبل تعلق داشته باشد و ممکن است قدیمی‌ترین هنر تجسمی باشد که تاکنون کشف شده است. محققان معتقدند اندونزی ماقبل‌تاریخ منطقه مهمی برای هنر سنگ‌نگاری بوده است و آثار قدیمی همچون تصویر این خوک مانند این ایده را به چالش می‌کشد که سنت هنر سنگ‌نگاری از اروپا شروع شده و از آنجا گسترش یافته است.

حکاکی‌های روی دیوار نئاندرتال‌ها

نمونه‌های قدیمی از آثار هنری وجود دارد که توسط انسان‌های مدرن اولیه خلق شده است و باستان‌شناسان برای مدت طولانی گمان می‌گردند که این آثار توسط «انسان‌های خردمند» ‌خلق شده‌اند. با این حال تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که «نئاندرتال‌ها» ‌نیز آثار هنری خلق می‌کردند. حکاکی‌های روی دیواری در فرانسه، ‌ حدود ۷۵۰۰۰ سال، یعنی هزاران سال قبل از ورود «انسان خردمند» ‌ به اروپا خلق شده‌اند.

حکاکی روی استخوان نئاندرتالی

«نئاندرتال‌ها» استخوان‌ها را نیز می‌تراشیدند و باستان‌شناسان معتقدند که «نئاندرتال‌ها» روی چوب نیز کَنده‌کاری ایجاد می‌کردند که بر اثر گذر زمان اثری از آن‌ها باقی نمانده است. تصویر بالا تکه‌ای از استخوان تراشیده‌شده یک گوزن غول‌پیکر را نشان می‌دهد که در غاری واقع در آلمان کشف شده است. باستان‌شناسان معتقدند «نئاندرتال»ها حدود ۵۱۰۰۰ سال پیش، یعنی مدت‌ها قبل از ورود «انسان خردمند» به این منقطه، این تکه استخوان را تراشیده‌اند. از این تکه استخوان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین حکاکی‌های نمادگرایانه‌ای که تاکنون کشف شده است، یاد می‌شود.

برای مشاهده بخش دوم اینجا کلیک کنید